ကြ်န္ေတာ္ငယ္စဥ္က ဧရာ၀တီ ဆိုတဲ႕သီခ်င္းေလးရဖူးတယ္ဗ် ၊ `ေရေဘာင္ဘင္ စီးပါလို႕ ၿမစ္ၾကီး ++ဧရာ၀တီ´ ဆိုတဲ႕သီခ်င္းေလးေလ ၾကားဖူးၾကားရဲ႕မလား၊ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မ်ားေရာက္ေတာ႔၊ ထူးအိမ္သင္ရဲ႕ ရာဇ၀င္မ်ားရဲ႕ သတို႕သမီးဆုိတဲ႕ သီခ်င္းေလးကို ရလိုက္မွိေသးတယ္။
`ရာဇ၀င္မ်ားရဲ႕ သတို႕သမီး ငါတို႕ရဲ႕မိခင္ ဧရာ၀တီ……..၊ ရာဇ၀င္မ်ားရဲ႕ သတို႕သမီး ငါတို႕ရဲ႕ ၀ိညာဥ္ ဧရာ၀တီ…….အဲဒီစာသားေလးနဲ႕ သီခ်င္းကို ေအာ္ဟစ္ဆုိခဲ႔ဖူးတယ္၊ ဆရာေဇာ္ဂ်ီက ဧရာ ၀တီကဗ်ာေလးမွာလည္း၊ `ယဥ္ဧရာ ၿဖဴၿဖဴေဖြးရယ္က၊ ေတာင္ေဘးမွာ ေခြခါလည္ေတာ႔၊ ခရီးသည္ ဟုိအေကြ႕ကိုၿဖင္႔၊ ေက်ာ္၍သာမၿမင္ေသာ္လဲ႕၊ ေမွ်ာ္၍သာ အထင္ႏွင္႔လွခဲ႔ေပါ႔လို႕၊ ၿမစ္ၾကီး ဧရာကို တခမ္းတနားဖြဲ႕ခဲ႕ၾကေလရဲ႕။
ၿမန္မာၿပည္သားေလဗ်ာ၊ ၿမန္မာဆိုတာ ၿမစ္ၾကီးေလးသြယ္သားဗ်၊ ခိုင္ခံ႔တဲ႕ ပုဂံဆုိတာရွိသလို၊ အၿမဲစီးဆင္းေနတဲ႕ ဧရာ၀တီဆိုတဲ႕ ၿမစ္ၾကီးလည္းရွိတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ဧရာ၀တီ လို႔ေၿပာလိုက္တာနဲ႕ ၿမန္မာႏုိင္ငံသား တုိ႕ရဲ႕ ေရသယံဇာတ ၾကြယ္၀မႈ႕ကို ေဖာ္က်ဳးၿပီးသား ၿဖစ္သြားတတ္တယ္ေလ၊ ဒါေၾကာင္႔ သကၠတ က်မ္းစာမ်ားမွာပင္ (River Of The Refreshment ) ငါတို႕ကို တဖန္အင္းအားေတြ ေပးတဲ႕ ၿမစ္ၾကီးလို႕ တခမ္းတနားေရးသားေဖာ္ၿပခံခဲ႕ရတဲ႕ၿမစ္ၾကီး။
ဘိုးဘြားေတြကေတာ႔ သန္႔စင္တဲ႕ ဧရာ၀တီၾကီးကို ထားခဲ႕ေပမဲ႕၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ေတြ႔ရဲ႕ လက္ထက္မွာေတာ႔၊ အနာဂတ္အတြက္ အဘုိးအဘြားေတြ ထားခဲ႕သလို သန္႔စင္မြန္ၿမတ္တဲ႕ ၿမစ္ၾကီး ဧရာ၀တီကို ထားခဲ႕ဖုိ႕က မၾကိန္းေသေတာ႔ဘူးေလ၊ ဧရာ၀တီကို ဗိုက္ေဖာက္ၿပီး သဲေတြေရာင္းစားတယ္၊ ေက်ာက္စရစ္ေတြ ထုတ္ယူၾကတယ္၊ ေရႊေတြက်င္ၾကတယ္၊ ၾကာေတာ႔ဧရာ၀တီဟာ အနာတရ ေတြမ်ားၿပီး၊ ေရေၾကာင္းေတြေၿပာင္းခဲ႔ၿပီ ၊ ၿမစ္ၾကီးဧရာ၀တီ မွန္ကန္စြာ ေရမစီးဆင္းေတာ႔ၿပီ။
ဒီလိုအနာတရေတြ မ်ားေနေပမဲ႕ ေစာင္႔ေရွာက္သူကင္းမဲ႕တဲ႕ ၿမစ္ၾကီးဧရာကို ဒဏ္ရာကုစားေပးမဲ႕ လူမရွိတဲ႕အၿပင္ ဧရာ၀တီ ၿမစ္ဆုံေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းအပါ၀င္ ေမခ၊ မလိခၿမစ္ညာ ၿမစ္၀ွမ္း ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းမ်ားဆုိင္ရာ နားလည္မႈ႔စာခြ်န္လႊာ (MOU) ကို ၂၀၀၆ခုႏွစ္က အမွတ္(၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ၀န္ၾကီး႒ာနႏွင္႔ တရုတ္(China Power Investment Coporation) ႏွင္႔ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီး ဧရာ၀တီၾကီးရဲ႕ ဂုဏ္ေသြးစုပ္ၾကေလရဲ႕။
၂၀၁၁၊ ၆လပိုင္းတုန္းက Think Think Group လို႕ဆုိတဲ႕ အဖြဲ႕အစည္းတခုကေတာ႔ ၿမစ္ဆုံစီမံ ကိန္းရယ္၊ ေက်ာက္ၿဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းရယ္ကို လာၿပီးေတာ႔ ေလ႔လာၾကတယ္ေလ၊ အဲဒီထဲမွာပါ ၀င္တဲ႕လူေတြက အသက္ေလးဆယ္ေက်ာ္ ၀န္းက်င္လူလတ္ပိုင္းေတြပါ၊ စကၤာပူတကၠသိုလ္ မ်ားက PhD ရထားသူေတြပါတယ္၊ သူတုိ႕ေလ႔လာၿပီး ၿမန္မာၿပည္ကို အၾကံဥာဏ္ေပးခဲ႕တာက `ဒီၿမစ္စုံေရကာတာေတြေဆာက္လုပ္ရင္ ၿမန္မာၿပည္သူေတြကို ထိခုိက္ႏုိင္တယ္၊ ဒီေနရာမွာ ဆည္ၾကီးေတြ ၇-ခုမေဆာက္သင္႔ဘူး၊ မၿဖစ္မေနေဆာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ႔ အေသးေလး ၂-ခုသာ ေဆာက္သင္႔တယ္၊ ဆည္တခုတည္းရဲ႕ ေရ၀ပ္ဧရိယာဟာ စတုန္းရန္းမုိင္ ၅၀၀နီးပါးရွိတယ္။
အဲဒီတခုတည္းကပင္လွ်င္ ကခ်င္ၿပည္နယ္ဧရိယာရဲ႕ ေလးပုံတစ္ပုံၿဖစ္တယ္လို႕ အၾကံေပးသြားၿပီး ရရွိလာတဲ႕ အခ်က္လက္မ်ားကိုလည္း၊ တရုတ္အစုိးရကို Professional ပီသစြာ တိတိက်က် အစီရင္ခံသြားမယ္လို႕ အၾကံေပး ေၿပာၾကားသြားပါတယ္္။
ကခ်င္ၿပည္နယ္ဟာ ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာ သယံဇာတေတြၿဖစ္တဲ႕ သစ္ေတာေတြ၊ ႏုိင္ငံၿခားသားခရီးသြား ေတြလာႏုိင္တဲ႕ သမိုင္း၀င္ေနရာေတြ၊ လွပတ႔ဲေရေၿမေတာေတာင္ေတြ၊ ေၿမေအာက္သယံဇာတၿဖစ္ တဲ႕ေရႊ၊ ေရနံ ၊ ေက်ာက္စိမ္းနဲ႕ အၿခားဓာတ္သတၱဳေတြဆုံးရႈံးမွာကေတာ႔ ၾကိန္းေသပါဘဲ၊ တရုတ္အ စုိးရရဲ႕ (MOU) စာခ်ဳပ္အရ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမဲ႕ ေငြေၾကးပမာဏဟာ ၃.၆ဘီလ်ံ ဆုိတာ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းနဲ႕ ခ်ိန္ၾကည္႔ရင္ေတာ႔ ေတာ္ေတာ္နဲတဲ႕ေငြပမာဏပါ၊ ေနာက္ၿပီး အက်ိဳးအၿမတ္ေ၀ခြဲမႈ႕က ၁၀ပုံ ၂ပုံခြဲဆိုေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ ေလးကို စဥ္းစားရမဲ႕သေဘာၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းသာ အေကာင္ ထည္ေပၚခဲ႕ရင္ ကခ်င္ၿပည္နယ္ရဲ႕ စတုရန္းမိုင္း ၃၅၀၀ေရၿမဳတ္ပါမယ္၊ ဒါဟာ ကခ်င္ၿပည္နယ္ ရဲ႕ ေၿမဧရိယာ ကုန္သေလာက္ၿဖစ္ေနပါၿပီ၊ ဒါေတြမကဘဲ ေရ၀ပ္သြားတဲ႕ အတြက္ဆုံးရႈံးရမဲ႕ သယံဇာ တေတြ၊ biodiversity အမ်ားၾကီး အမ်ားၾကီး အမ်ားၾကီးဗ်ာ။
ေနာက္ၿပီး ဧရာ၀တီၿမစ္ေရဟာ အရင္လမ္းေၾကာင္းအတုိင္း မစီးဆင္းရဘဲ ေဘးကို၀ိုက္ၿပီး စီးဆင္းရ မွာၿဖစ္လို႕ အရင္စီးဆင္းေနက် လမ္းဟာ အလိုလိုေကာသြားပါလိမ္႕မယ္၊ ကဲကြ်န္ေတာ္တုိ႕ေတြ ဘယ္ေလာက္ဆုံးရႈံးလိုက္သလဲ၊ ကြ်န္ေတာ္တို႕အဲလိုဆုံးရႈံးလိုက္ေပမဲ႕ တရုတ္ၿပည္က ၿပည္နယ္ၾကီး ေတြကေတာ႔ ဧရာ၀တီရဲ႕ ခြန္အားေတြနဲ႕ မီးေတြထိန္ထိန္ညိီးေတာ႔မယ္ ႏွစ္ေပါင္း ငါးဆယ္ေလာက္ မီဂါ၀ပ္ တစ္ေထာင္ထြက္မွ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕က ၂၅၀မီဂါ၀ပ္ရမယ္၊ ထားပါ မီးရတာမရတာက ကြ်န္ေတာ္တို႕အတြက္ မထူးဆန္းေတာ႔ပါဘူး။
ထူးဆန္းတာက ဒီၿမစ္ၾကီး ၿမစ္အၿဖစ္ကေန ကုန္း ေခါင္ေခါင္ ၿဖစ္သြားမွာကို ဘယ္သူကတာ၀န္ယူမွာလဲ၊ အခုစာခ်ဳပ္ေတြကို လက္မွတ္ထုိးထားတဲ႕ လူေတြက တာ၀န္ယူမွာလား၊ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာ အမြန္အၿမတ္ ပစၥည္းၾကီးတခု အသိဥာဏ္မဲ႕ လူတစုရဲ႕လက္ခ်က္နဲ႕ တိမ္ေကာပေပ်ာက္သြားမွာကို ဘယ္သူက တာ၀န္ယူ ေၿဖရွင္းေပးမလဲ။ သယံဇာတ မုဒိမ္းမႈ႕နဲ႕ ဘ၀ပ်က္ရေတာ႔မဲ႕ ဧရာ၀တီၾကီးကို ကြ်န္ေတာ္တို႕မွာ ဘာပါ၀ါ ဘာအာဏာမွမရွိေတာ႔ ဘာမွမလုပ္ေပးႏုိင္ဘူး။
မ်က္ရည္၀ဲရတာဘဲ ရွိမွာေပါ႔ ကြ်န္ေတာ႔သားေတြ သမီးေတြၾကီးတဲ႕အခါ ေမခနဲ႕မလိခကို အခြင္႔သင္႔လို႕ေရာက္ခဲ႕တဲ႕အခါ ဟိုလြန္ခဲ႕တဲ႕ႏွစ္မ်ားဆီက ဒီၿမစ္ႏွစ္ခုေပါင္းစုံရာေနရာကေန ဧရာ၀တီၿမစ္ၾကီးရွိခဲ႕တယ္လို႕ ပုံၿပင္ ကို၀မ္းနည္းစြာ ေၿပာရလိမ္႕မယ္ထင္ပါရဲ႕။
ဧရာ၀တီၿမစ္ၾကီးနဲ႕ပတ္သတ္ၿပီး ဆရာၾကီးလူထုစိန္၀င္းနဲ႕ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာ ဆရာၾကီးက သတင္းသမားတစ္ေယာက္အေနနဲ႕၊ `ဧရာ၀တီၿမစ္ၾကီးရဲ႕ တိမ္ေကာပေပ်ာက္ရမဲ႕ အႏၱရာယ္ေတြ ရွိလာလို႕၊ အႏၱရာယ္ကို မ်က္စိအေရွ႕မွာတင္ ေတြ႕လာရလို႕၊ သတင္းေတြ ၊ မီဒီယာေတြမွာ ဧရာ၀တီၿမစ္အေၾကာင္း မၿမင္ခ်င္အဆုံး မေတြ႕ခ်င္အဆံုးၿမင္ေနရ ၊ ၾကားေနရလို႕၊ သတင္းသမား တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ဒီဧရာ၀တီၿမစ္ၾကီး တိမ္ေကာပေပ်ာက္သြားမဲ႕ဘယ္အေရးကိစၥမဆုိ တားဆီး ရမွာဘဲၿဖစ္တယ္လို႕´ ေၿဖသြားပါတယ္။
ဆက္ၿပီးေတာ႔ ဆရာၾကီးက ဧရာ၀တီနဲ႕ပတ္သတ္ၿပီး ေၿပာဆိုေရးသားၾကတာေတြဟာ လုပ္ၾကံဖန္တီး ေရးသားေၿပာဆုိေနတယ္လို႕ ေၿပာလာလို႕ရွိရင္ အဲဒီအခ်က္ကို လုံး၀ၿငင္းဆုိပါတယ္လို႕၊ ထပ္ေလာင္းေၿပာသြားပါေသးတယ္၊ ဆရာၾကီးသည္လည္း ဧရာ ၀တီမိခင္ရဲ႕ သားပဲမဟုတ္လား။
ၾသဂုတ္လ ၉ရက္ေန႕မွာ ႏုိင္ငံပိုင္ သတင္းစာမွာ (လွ်ပ္စစ္၀န္ထမ္းတစ္ဦး) ဆိုတဲ႕အမည္နဲ႕ေရး သားတဲ႕၊ `ထာ၀ရ အေမြအႏွစ္ မြန္ၿမတ္သည္႔ေစတနာ´ ဆိုတဲ႕ေဆာင္းပါးမွာ ေဆာင္းပါးရွင္က….
`ႏုိင္ငံေတာ္၏ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ လိုအပ္ခ်က္ကို ကာလတိုအတြင္း ၿပည္႔မွီစြာ ၿဖည္႔တင္းေဆာင္ရြတ္ ေပးႏုိင္ရန္အတြက္ လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားကို အရွိန္အဟုန္ၿဖင္႔ အေကာင္ထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြတ္ေပး လွ်က္ရွိရာ ယခုအခါ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမ်ား တႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ပိုမိုရရွိေနၿပီ ၿဖစ္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ပုဂၢိဳလ္/အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနၿဖင္႔ ကခ်င္ၿပည္နယ္အတြင္း အေကာင္ထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြတ္ လွ်က္ရွိသည္႔ ဧရာ၀တီၿမစ္ဆုံ ေမခ၊ မလိခ၊ ၿမစ္ညာ၀ွမ္းေရအားလွ်ပ္စစ္ႏွင္႔ ပတ္သတ္၍ ႏုိင္ငံတ ကာႏွင္႔ ၿပည္တြင္းရွိ ၿပည္သူလူထု အထင္မွား အၿမင္မွားၿဖစ္ေစရန္ မဟုတ္မမွန္ ဖန္တီးလုပ္ၾကံ၍ ေရးသားလွ်က္ရွိသည္ဟု ´ႏုိင္ငံပိုင္သတင္းစာမွာ ေရးသားေဖာ္ၿပပါတယ္၊ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ႔ အဲ ဒီစာဖတ္ၿပီး အဲဒီေဆာင္းပါးရွင္ကို ထမင္းစားတာမွ ဟုတ္ရဲ႕လားလို႕ေတာင္ သံသယၿဖစ္မွိတယ္။
အဲဒီေဆာင္းပါရွင္းက အဲဒီေဆာင္းပါမွာ ႏုိင္ငံအတြက္ဘယ္လိုအက်ိဳးရွိတယ္ ဧရာ၀တီၿမစ္ၾကိီး အတြက္အာမခံခ်က္ ဒါေတြကိုတခုမွခ်မၿပသြားဘူး၊ တရုတ္စူးစမ္းေလ႔လာေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ ၅၆၉ စာမ်က္ႏွာပါ အခ်က္အလတ္ေတြကိုသာကိုးကားၿပီးေရးသြားပါတယ္၊ ဒီဆည္ေတြမေဆာက္မွီ ဧရာ၀တီၿမစ္ကိုဘယ္လို ၿမစ္ေၾကာင္းဆုိင္ရာ ၿပဳၿပင္မႈ႕ေတြလုပ္မယ္ ဆိုတာတခုမပါဘူး၊ ဧရာ၀တီ ကိုဆည္လုပ္လိုက္လို႕ ေရမစီးဆင္းေတာ႔ရင္ ၊ ဧရာ၀တီၿမစ္ေရကို မွီခုိေသာက္သုံးေနတဲ႕ လူေတြရဲ႕ ေႏြရာသီ ေရခ်ိဳၿပႆနာ ဘယ္လိုေၿဖရွင္းမလဲဆုိတာ မပါဘူး၊ ဘာေတြေရးသြားတယ္မွတ္လဲ ဒီဆည္ေတြ ေဆာက္တဲ႕အတြက္ လူ၂၆၀၀ အလုပ္ရတယ္တဲ႕၊ အိမ္ေထာင္စု ေထာင္ဂဏာန္း ေလာက္ ေနရာ ခ်ထားေပးလို႕ရတယ္တဲ႕။
ဧရာ၀တီၿမစ္ဆုိတာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ႏုိင္ငံရဲ႕ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ (National Heritage) ဗ်၊ တမ်ိဳးသား လုံးနဲ႕ဆုိင္တဲ႕ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာအေမြအႏွစ္ကို ႏုိင္ငံပေရာဂ်က္တခုအေနနဲ႕ အကိ်ဳးအၿမတ္ထုတ္ ယူတာကို လူ၂၆၀၀ေလာက္ အလုပ္ရတယ္၊ အိမ္ေထာင္စု တစ္ေထာင္ေနရာခ်ထားေပးႏုိင္တယ္ ဆိုေတာ႔ ၊ အဲဒီေဆာင္းပါရွင္ဟာ၊ အရူးေထာင္ကေန ၿပန္လာတာၿဖစ္ရင္ၿဖစ္ မၿဖစ္ရင္ အိမ္မွာရူးေန လို႕ေပါဗ်ာ၊ အဲလူရဲ႕စကားကို နားေထာင္ၿပီး ႏုိင္ငံပိုင္မီဒီယာတခုကေန ထည္႔ခြင္႔ေပးတယ္ဆိုတာ ကလည္း ေရးတဲ႕လူထက္သာလို႕သာေပါ႔၊ သူေၿပာတဲ႕အတိုင္း လူသန္းေပါင္း ၇၀ေက်ာ္ရဲ႕ ဆႏၵကို မ်က္ကြယ္ၿပဳၿပီး ၊ လူ၂၆၀၀ မ်က္ႏွာကိုသာ ၾကည္႔ၿပီးလုပ္မယ္ဆုိရင္ ဒီအလုပ္ဟာ သီအုိရီအရ ေတာင္ မစဥ္းစားေကာင္းတဲ႕ လုပ္ငန္းဆုိတာ မသိလို႕သာၿဖစ္ပါလိမ္႕မယ္။
ဘယ္လိုဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ပါ ကြ်န္ေတာ္တို႕ကို ဧရာ၀တီက ႏုတ္ဆက္ေနၿပိီေလ ၊ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဘိုးဘြား ေတြထားခဲ႕တဲ႔ ဧရာ၀တီဟာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕လက္ထက္မွာ ေပ်ာက္ကြယ္လုၿဖစ္ေနၿပီ၊ ေပ်ာက္ ကြယ္ေတာ႔မယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ကို သားေၿမးေတြဟာ ဧရာ၀တီၿမစ္ဆုံကို ၿမင္ဖူးေတာ႔မယ္မထင္ပါ ဘူးဗ်ာ။
ကြ်န္ေတာ္ စာကိုနိဂုံးခ်ဳပ္ပါေတာ႔မယ္ ၊ ဘယ္သူဘဲလုပ္လုပ္ ဘာဘဲလုပ္လုပ္ ၀မ္းနည္း ေၾကကြဲစရာေတြ မၿဖစ္ေအာင္ ခ်င္႔ခ်င္႔ခ်ိန္ခ်ိန္ေလးလုပ္ၾကပါလို႕ ေၿပာဆုိခြင္႔ရွိရင္ ေၿပာခ်င္ပါရဲ႕၊ ၿမစ္ဆိုတာ ႏုိင္ငံတုိင္းမရွိဘူးဗ်ာ ၿမစ္ရွိတဲ႕ႏုိင္ငံဟာ အင္မတန္မွ ရွားတယ္။ အဂၤလန္ၿပည္ဟာ သိန္း ၿမစ္ေၾကာင္႔ သမိုင္းၾကီးသလုိ ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕လဲ ဧရာ၀တီၿမစ္ေၾကာင္႔ သမုိင္းၾကီးခဲ႕ၾကတယ္ အတိတ္က အတိတ္က စာေရးေနရင္း ကြ်န္ေတာ္ေလ ခင္၀မ္းဆုိခဲ႕တဲ႕ +++ ဧရာ၀တီက ကာလအတန္ၾကာ ၿဖတ္သန္းစီးဆင္း+++ဧရာ၀တီ ဧရာ၀တီ ဧရာ၀တီ …ဆိုတဲ႕သီခ်င္း ေလးကို ညည္းရင္း မ်က္ရည္မ်ားေတာင္ ၀ဲမွိပါေပါ႔ ဧရာ၀တီရယ္။
ဘေလာ႔စာရႈ႕သူမ်ား အမ်ိဳးသားေရး အေမႊအႏွစ္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္ႏုိင္ၾကပါေစေၾကာင္း ေငြလမင္းတို႕ ဆုမြန္ေတာင္းပါတယ္၊ ရႊြင္လန္းခ်မ္းေၿမ႕ပါေစ။
