Saturday, August 6, 2011

လူေမ်ာက္မိသားစု

ပုံ (၁) လူေမ်ာက္မိသားစု
ကုန္းေဘာင္မင္းမ်ား လက္ထက္မွာ ရုံးၾကီး ငါးရပ္ဆုိတာ ရွိေလငဲ႔ ၊ ထုိငါးမ်ိဳးေသာ ရုံးတုိ႕တြင္ တစ္ခု အပါ၀င္ၿဖစ္ေသာ ေရႊတိုက္ဟူဘိကား၊ မင္းမ်ား၏ အသုံးေဆာင္ေတာ္မ်ား အၿပင္ ရတနာ ပစၥည္းမ်ား၊ အေလာင္းမင္းတရားၾကီး လက္ထက္မွစတင္ၿပီး မင္းတုန္းမင္းၾကီးတုိင္ေအာင္ ကုန္းေဘာင္ဆက္ မင္းမ်ား၏ ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ႏွင္႔ ထပ္တူေရႊသားၿဖင္႔ သြန္းေလာင္းၿပဳလုပ္ထားေသာ ေရႊကိုယ္ေလးမ်ားကို ထားရွိပါတယ္။

ထုိ႕ၿပင္ မင္းအဆက္ဆက္ တြင္ အစိုးရရာ ႏုိင္ငံေတာ္ အရပ္ရပ္မွ၊ တင္သြင္းဆက္သလာေသာ ပစၥည္းပစၥယမ်ား ၊ မင္းခမ္းေတာ္မ်ား၊ ရတနာမ်ား၊ အသုံး ေဆာင္ေတာ္မ်ားကို ပန္းခ်ီၿဖင္႔ ေရးသား မွတ္တမ္းၿပဳစုထားေသာ နန္းတြင္းပရပိုဒ္ၿဖဴ ကိုလည္း ေရႊတိုက္မွာပင္ ထားရွိပါတယ္။

 ထုိပုရပိုဒ္ၿဖဴသည္၊ ေဆးေရးပန္းခ်ီစာအုပ္ၿဖစ္ၿပီး၊ ေရႊနန္းစဥ္ လက္သုံးပုံေတာ္ ပုရပိုဒ္ၿဖဴ ဟူ၍ လူသိမ်ားပါတယ္၊ နန္းတြင္းပုရပိုဒ္ၿဖဴဟူသည္၊ မင္းတပါးအသစ္ နန္းတတ္ေတာ္မူတုိင္း အသည္၀န္ ခန္႔ထားေတာ္မူၿပီး၊ ထုိအသည္၀န္ကို တာ၀န္ေပးအပ္ခါ ထိုမင္းလက္ထက္ေတာ္ တြင္ အၿပည္ၿပည္ အခန္းခန္း မွဆက္သလာရာ ပစၥည္းပစၥယမ်ား အသုံးေဆာင္ေတာ္မ်ား၊ ရတနာမ်ား၊ အံဖြယ္ရာ ၊ ဆင္၊ ၿမင္း၊ လူ၊ စေသာ  ဆက္သလာေသာ ပစၥည္းမ်ားကို  ေဆးေရးပန္းခ်ိီၿဖင္႔ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ ပန္းခ်ီမွတ္တမ္းစာအုပ္ၿဖစ္ပါသည္။

ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္၏ နန္းတြင္းပုရပိုဒ္ၿဖဴကို အေလာင္းမင္းတရားၾကီး လက္ထက္ေတာ္မွ စတင္ေရးသားလာၿပီး၊ ကုန္းေဘာင္ဆက္၏ ေနာက္ဆုံး မင္းဆက္ၿဖစ္ေသာ သီေပါဘု ရင္မင္းတရားၾကီးလက္ ထက္ေတာ္ထိ ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ထားေသာ မွတ္တမ္းစာအုပ္ၿဖစ္ သည္။

 ထုိနန္းတြင္းပုရပိုဒ္ၿဖဴကို ေနာက္ဆုံးေရးသားမွတ္တမ္း တင္ခဲ႔ေသာ သူမွာ သီေပါမင္းတရား ၾကီးလက္ထက္ အသည္၀န္ တုိင္တားၿမိဳ႕စားမင္း မင္းၾကီးမဟာသီဟသူရၿဖစ္ပါသည္။ ထိုနန္းတြင္း ပုရပိုဒ္ၿဖဴ တေနရာတြင္ သကၠရာဇ္(၁၁၈၃) ခုႏွစ္ ရတနာပူရ နန္းတည္ ဘၾကီးေတာ္ဘုရား လက္ထက္ ဟံသာ၀တီၿမိဳ႕၀န္မွ လူေမ်ာက္ ငေရႊေမာင္ကို လာေရာက္ဆက္သဟု ပုံႏွင္႔တကြ ေရး သားမွတ္တမ္းၿပဳ စုထားပါတယ္။

ထိုေရႊတိုက္တြင္ ထားရွိေသာ နန္းတြင္းပုရပိုဒ္ၿဖဴ၏ အဆုိအရ ၊ လူေမ်ာက္ငေရႊေမာင္သည္၊ လာေရာက္ဆက္သစဥ္ လြန္စြာအသက္ငယ္ေသးၿပီး၊ မ်က္ႏွာတခုလုံးတြင္၊ အေမႊးအမွင္မ်ားဖုံးအုပ္ ေနၿပီး၊ ထိုအေမြးအမွ်င္မ်ားသည္ အညိဳေရာင္အဆင္းရွိၿပီး၊  ပိုးသားကဲ႔သို႕ အလြန္ႏူးညံ႔ၿပီး အရွည္ တမိုက္ခန္႔ထိ ရွိသည္ဟု ေရးသားထားပါတယ္။

ထိုမင္းလက္ထက္ ၿမန္မာႏွစ္ (၁၁၈၈)ခုႏွစ္၊ သီတင္းကြ်တ္လၿပည္႔ေက်ာ္(၉)ရက္ေန႔တြင္၊ ဂြ်န္က ေရာဖုိ႕ ဦးေဆာင္ေသာ အဂၤလိပ္သံအဖြဲ႔သည္ အမရပူရၿမိဳ႕ေတာ္သို႕ ေရာက္ရွိခဲ႔ၿပီး၊ ထိုအဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္ေသာ ကပၸတိန္ယူးလ္၏ အစီအရင္ခံစာတြင္ လူေမွ်ာက္ငေရႊေမာင္ႏွင္႔ ေတြ႕ဆုံခဲ႔ရပုံကို စိတ္၀င္စားဖြယ္ ေဖာ္ၿပထားပါတယ္။

ယူးလ္၏ အစီရင္ခံစာတြင္ လူေမ်ာက္ငေရႊေမာင္ အေၾကာင္းကို ဤကဲ႔သို႕ မွတ္တမ္းတင္ထား ပါတယ္၊ လူေမ်ာက္ ငေရႊေမာင္သည္ ေရွ႔သြားအနည္းငယ္သာ ရွိၿပီး အံသြားလုံး၀ မရွိေပ၊ သုိ႕ရာတြင္ အလြန္မာေက်ာေသာ အရာ၀တၳဳမ်ားကို ေကာင္းစြာ၀ါး စားႏုိင္သည္၊ အသားလုံး၀ မစားေပ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြတ္ႏွင္႔၊ ပဲ သစ္သီးသစ္ဖုမ်ားသာ စားသည္။

ထူးၿခားခ်က္မွာ ေမာင္ေရႊေမာင္၏ မိဘမ်ားသည္ သာမန္လူသားမ်ားပင္ၿဖစ္သည္၊ ေမာင္ေရႊေမာင္ တစ္ဦးတည္းသာ အေမႊးအမွ်င္မ်ား ဖုံးအုပ္ေနၿခင္းၿဖစ္သည္၊ ေမာင္ေရႊေမာင္သည္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ တစ္ဦးႏွင္႔ လက္ထပ္ခဲ႔သည္။ သမီးတစ္ဦးရွိသည္၊ ဖခင္ေမာင္ေရႊေမာင္ကဲ႔သို႕ တစ္ကိုယ္လုံး အေမႊး မမွ်င္မ်ား ဖုံးလႊမ္းလ်က္ရွိသည္၊ အမည္မွာ မယ္ဖုံးဟုေခၚသည္ဟု ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ ခဲ႔ပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္း လူေမွ်ာက္ငေရႊေမာင္ အေၾကာင္းကို သိမွီခဲ႕သူ ၿမင္းမွဴးမင္းသားၾကီး ဦးေမာင္ေမာင္ တင္က ၿပည္ဦးလြင္စံအိမ္ေတာ္တြင္ ေနထိုင္ခိုက္ ၊ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဒီဒုတ္ဦးဘခ်ိဳႏွင္႔ အဘိုးကို `မယ္ဖုံးဟာ သာမန္အရပ္သား တစ္ေယာက္ႏွင္႔ လက္ထပ္တယ္၊ ေမာင္ဘိုးဆင္လို႕ ေခၚ တဲ႕သားတစ္ေယာက္ရတယ္၊ ၁၄ႏွစ္သားအရြယ္ ေမာင္ဘိုးဆင္ကလည္း သူ႕အဘိုးၿဖစ္သူ ဦးေရႊေမာင္ႏွင္႔ အေမၿဖစ္သူမယ္ဖုံးကဲ႔သို႕၊ တစ္ကိုယ္လုံးအေမႊးအမွ်င္ မ်ားရွိတယ္ဗ်ား´ ဟုေၿပာဖူး ခဲ႔ေၾကာင္း ၊ မွတ္စုေအာက္ေၿခမွာ ေရးသားထားတာကို ဖတ္မွတ္မွိပါတယ္။

(လူေမ်ာက္ငေရႊေမာင္ဆုိတာ ရွိခဲ႕တယ္ဆိုတာကို ဒါ၀င္သာ သိခဲ႔ရင္ ၿမန္မာၿပည္မ်ား ေရာက္လာ ေလာက္တယ္လို႕ေတာင္ ေတြးမွိေသးတယ္၊ လူေမ်ာက္ ငေရႊေမာင္ရဲ႕သမီး မယ္ဖုံးရဲ႕ပုံကေတာ႔ ရွိပါတယ္၊ အရင္တုန္းက ဒီဘေလာ႔ရဲ႕ ညာဖက္ မွာ တင္ထားတယ္၊ ေခတ္စနစ္ေတြေၾကာင္႔ မ်က္မွန္တပ္ထားရတယ္၊ ေမ်ာက္ေပမဲ႕၊ ေခတ္သိပ္မွီတယ္၊ စကပ္နဲ႕ ေဘာင္းဘီရွည္သာ ၀တ္တယ္ မဒမ္ေငြကိုေၿပာတာ မဟုတ္ရပါဘူး၊ ကိုကိုေငြ ခ်စ္သူကိုေၿပာတာပါ။)

ဘေလာ႔စာရႈ႕သူမ်ား ဗဟုသုတ ကုံလုံၾကြယ္၀ပါေစေၾကာင္း ေငြလမင္းတုိ႕ ဆုမြန္ေတာင္းပါတယ္၊ ရႊင္လန္းခ်မ္းေၿမ႕ ၾကပါေစခင္မ်ာ။
 
လူ႔ေမ်ာက္မိသားစု အတြက္ ပုံေလးေတြ ရွာရင္း ေတြ႔ရွိလာတဲ႔ သူတို႔မိသားစုအေၾကာင္းေလးေတြကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္အခ်က္အလက္မတူတာမ်ားရွိရင္နားလည္ေပးၾကပါလို႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။
http://shwefriends.com/profiles/blog/list?month=11&year=1999လင့္တြင္အျပည္႔အစုံ ဖတ္နုိင္ပါသည္

ကုန္းေဘာင္ေခတ္ လူေမ်ာက္ အေျကာင္းကို လူထုေဒၚအမာ၊ ဒဂုန္ခင္ခင္ေလး၊ ဦးစိန္ေမာင္ဦး၊ ျမေကတု၊ေမာင္သန္းေဆြ(ထားဝယ္)အစရွိတဲ႔စာေရးဆရာမ်ားကပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးေရးခဲ႔ၾကပါတယ၊္ဒဂုန္ခင္ခင္ေလးကစာဆိုေတာ္ဝတၳဳုႀကီးထဲမွာ၊ လူထုေဒၚအမာက ေဈးေကာက္လူေမ်ာက္ ေဆာင္းပါး၊ ဦးစိန္ေမာင္ဦးကလူေမ်ာက္မိသားစုနွင့္ သိပံံၸပညာ အျမင္၊ ျမေကတုက လူေမ်ာက္ ေမာင္ေရႊေမာင္နွင့္သမီးမယ္ဖံု၊ ေမာင္သန္းေဆြက ကုန္းေဘာင္ေခတ္က လူေမ်ာက္ရွင္းတမ္း စတဲ့နာမည္ေတြနဲျဖစ္ပါတယ္။



ပုံ (၂) ဦးေရႊေမာင္
ပထမဆံုးလူေမ်ာက္ျဖစ္တဲ့ဦးေရႊေမာင္ကို၁၇၉၆ခုနွစ္မွာသံလြင္ျမစ္ေဘးကေလာနိုင္ငံမိုင္းရံုးႀကီးနယ္မွာေမြးဖြားခဲ့တယ္။(ပထဝီအေျခအေနနဲ့အေခၚအေ၀ၚအရအဲဒီေဒသဟာအခုထိုင္းနိုင္ငံထဲကMaeYongပဲျဖစ္ဖို႔မ်ားပါတယ္)အဲဒီေဒသကိုအပိုင္စားတဲ့ေစာ္ဘြားတစ္ေယာက္ကထူးထူးဆန္းဆန္းအေမႊးအမ်ွင္ေတြနဲ႔ကေလးငယ္ကိုျမန္မာဘုရင္ထံအထူးအဆန္းလက္ေဆာင္ပ႑ာအျဖစ္နဲ့ဆက္သလိုက္တာမို႔သူ႔အသက္ငါးနွစ္သားအရြယ္မွာဘုရင္ထံကိုေရာက္လာပါတယ္။သူ႔တစ္ကိုယ္လံုးမွာအေမႊးနုနုေလးေတြရွည္လ်ားစြာေပါက္ေနတယ္။သူ႔မ်က္လံုးအသားအေရပံုစံစတာေတြကျမန္မာေတြနဲ႔မတူဘူးလို႔ဆိုပါတယ္။

(ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကို၁၈၂၆မွာပထမဆံုးမွတ္တမ္းတင္နိုင္ခဲ့တဲ့အဂၤလိပ္သံအဖြဲ႔ကကေရာဖို႔(ဒ္)မွတ္တမ္းကိုလူထုေဒၚအမာေဆာင္းပါးထဲမွာဖတ္နိုင္ပါတယ္)

ေရႊေမာင္ဟာအဲဒီကတည္းကနန္းတြင္းမွာေပ်ာ္ေတာ္ဆက္အျဖစ္နဲ့ႀကီးျပင္းလာခဲ့တယ္။ေမ်ာက္ေတြလိုကျပေဖ်ာ္ေျဖရပါသတဲ့။သူ႔မိဘေတြမွာေရာသူတို႔မ်ိဳးႏြယ္္စုထဲမွာပါသူ႔လို အေမႊးအမ်ွင္ေတြမရွိဘူးလို႔ သူကေျပာပါတယ္။ လူပ်ိဳအျဖစ္ကို အသက္၂၀အရြယ္မွေရာက္ပါတယ္တဲ့။ အသက္၂၂မွာေတာ့ဘုရင္က(ဘျကီးေတာ္ဘုရား)သူ႔ကိုလွတဲ့နန္းတြင္းသူတစ္ေယာက္နဲ႔လက္ထပ္ေပးပါတယ္။သူတို႔ကေလး ေလးေယာက္ရခဲ့တယ္။ အားလံုးကမိန္းခေလးေတြခ်ည္းပါပဲ။

နွစ္ေယာက္ကေတာ့ယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ့ဆံုးပါးသြားခဲ့ျပီးတတိယသမီးေလးကမိခင္ျဖစ္သူနဲ့ေတာ္ေတာ့္ကို တူပါသတဲ့။ ေနာက္ဆံုး ၂နွစ္အရြယ္ ကေလးတစ္ေယာက္ကေတာ့သူ႔လိုပဲ အေမႊးအမ်ွင္ေတြနဲ႔ ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီ အငယ္ဆံုး သမီးက ေရႊေမာင္ရဲ့အေမြကိုဆက္ခံတဲ့ မဖံုး ျဖစ္ပါတယ္။
ပံု(၃) ကိုေရႊေမာင္တို႔ အေျကာင္းကို ပထမဆံုး မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သူ John Crawfurd



ပံု (၄) မဖံုး

အဲဒီေနာက္ ၁၈၅၅မွာ အင္းဝကို္ ဟင္နရီယူး(လ္) ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ ေရာက္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ကိုေရႊေမာင့္သမီး မဖံုးဟာ အသက္ ၃၁အရြယ္ ရွိေနပါျပီ။သူ႔ကို အီတလီလူမ်ိဳး တစ္ေယာက္က လက္ထပ္ျပီး နိုင္ငံျခားကိုေခၚသြားဖုိ႔ ႀကိဳးစားပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္သီေပါမင္းကခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။ေနာက္ဆံုးေတာ့ မဖံုးကိုဘုရင္ကပဲသာမန္အရပ္သားတစ္ေယာက္နဲ႔လက္ထပ္ေပးခဲ့တာလို႔ဆိုရပါမယ္။ဦးေရႊေမာင္ကေတာ့လူဆိုးဓားျပေတြသတ္ျဖတ္လို႔ကြယ္လြန္ျပီးခဲ့ျပီလို႔သိရပါတယ္။မဖံုးဟာလည္းသူ့အေဖဦးေရြွေမာင္လိုပဲတစ္ကိုယ္လံုးကိုအေမႊရွည္ေတြနဲ႔ဖံုးလို႔ေနပါတယ္။မဖံုးကေန သားသမီး သံုးေယာက္ ေမြးဖြားခဲ့ျပီး အဲဒီအထဲက ေမာင္ဖိုးဆက္နဲ႔မမိတို႔ဟာမဖံုးလိုပဲ တစ္ကိုယ္လံုးမွာ အေမႊးေတြနဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
 ပံု(၅) ၁၈၅၅မွာ မဖံုးအေၾကာင္းကိုမွတ္တမ္းတင္နိုင္ခဲ့သူ Sir Henry Yule
(May1,1820-December30,1889)


သူတို႔မိသားစုဟာ သူတို႔ကို အထူးအဆန္း လာၾကည့္တဲ့ နိုင္ငံျခားသားေတြ ဆီကေန အခေၾကးေငြကိုေကာက္ခံျပီးအသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈုျပဳခဲ့တယ္။သူတို႔ဟာၾကည့္ရႈုသူတစ္ေယာက္ခ်င္းစီကေနရူပီးေငြေလးဆယ္ယူတယ္လို႔သိရပါတယ္။နာမည္ႀကီးေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဘာနမ္ဟာ ၁၈၇၁ ခုနွစ္ ကတည္းကသူတို႔ကိုအေမရိကန္ေခၚျပီး သူရဲ့ (Greatest Show On Earth) ဆိုတဲ့ ဆပ္ကပ္ပြဲျကီးမွျပစားဖို႔ျကိုးစားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုရင္က ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူး။ 


၁၈၈၅မွာေတာ့ သီေပါမင္းနန္းက်ျပီး နန္းတြင္းေရးေတြ ရွုပ္ေထြးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ မဖံုးတို႔ မိသားစုဟာေနျပည္ေတာ္ကေနေတာတြင္းတစ္ေနရာကိုထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္။ေမာင္ဖိုးဆက္ဟာမ်က္စိမေကာင္းေတာ့တဲ့မိခင္မဖံုးကိုေက်ာမွာပိုးျပီးထြက္ေျပးခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ေတာထဲမွာ သူတို႔ ဒုကၡေရာက္ေနစဥ္မွာပဲ သီေပါမင္းထံမွာ အမႈထမ္းခဲ့ဖူးတဲ့အီတလီလူမ်ိဳး အရာရွိ ကပတ္တိန္ ေပပာနိုက (Captain Paperno) သူတို႔ကိုရွာေတြ႔ျပီးကယ္တင္ခဲ့တယ္။ ျပီးေတာ့ သူတို႔ကို ဥပေရာကို ပို႔ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၈၆ဇြန္လထဲမွာမမိ ကြယ္လြန္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အသက္ ၂၃နွစ္ အရြယ္ေလာက္မွာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။၁၈၈၆ေႏြြရာသီမွာေတာ့ သူတို႔ကို လန္ဒန္ျမိဳ႔ပီကာဒလီ လမ္းေပၚက Egyptian Hall မွာျပန္လည္ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။


ပုံ(၆)မဖံုး (၃၁ႏွစ္) ႏွင့္ ေမာင္ဖိုးဆက္ (၁၄လသားအရြယ္)
(၇)ေမာင္ဖိုးဆက္
 
ပံု(၈) မဖံုးတ႔ိုကို အေမရိကားမွာ ျပစားခဲ့သည့္ Phineas Taylor Barnum
(July5, 1810 – April 7, 1891)


၁၈၈၆ ခုနွစ္ ေႏြရာသီမွာ မဖံုးနဲ႔ ေမာင္ဖိုးဆက္တို႔ အဂၤလန္ကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မဖံုး အသက္က ၆၂ နွစ္ေလာက္ ရွိေနျပီျဖစ္ျပီး မ်က္စိလည္းကြယ္ေနပါျပီ။ ဘာနမ္လည္း သူတို႔ရွိရာ အဂၤလန္ကို လိုက္လာပါတယ္။ သူ႔အႀကံကအေမရိကားမွာ စီစဥ္တင္ဆက္ေနတဲ့ သူ႔ရဲ့ ပြဲထဲမွာ မဖံုးတို႔ သားအမိနွစ္ေယာက္ကိုျပသဖို႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ထက္အရင္ လာျပီး စည္းရံုးေနတဲ့ အျခားေသာပြဲစီစဥ္ေနသူေတြလည္း အဲဒီကို ႀကိဳေရာက္ေနတာကိုေတြ႔ခဲ့ရျပန္တယ္။

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ဘာနမ္ဟာ အျခားသူေတြေပးတဲ့ေဈးထက္ အမ်ားႀကီးပိုေပးျပီး (ယခုေခတ္ ေဒၚလာ၂.၃သန္းေလာက္ေပးရတယ္လို႔ သိရပါတယ္) သူတို႔မိသားစုကို ၁နွစ္ စာခ်ဳပ္နဲ႔ သူ႔ဆီမွာ ျပသဖို႔သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ မဖံုးနဲ႔ သားျဖစ္သူ တို႔ဟာ ၁၈၈၇ မွာလန္ဒန္ကေနျပင္သစ္နိုင္ငံကနာမည္ေက်ာ္FoliesBergereကိုလည္းေရာက္သြားခဲ့ပါေသးတယ္။အဲဒီေနာက္သူတို႔ဟာဘာနမ္နဲ႔သေဘာတူညီခ်က္အရ အေမရိကန္က ဘာနမ္ရဲ့ဆပ္ကပ္ပြဲေတြမွာလိုက္ပါေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ၾကတယ္။
 
စာခ်ဳပ္္သက္တမ္း မကုန္ဆံုးမီကာလ ၁၈၈၈ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာေတာ့ မဖံုးဟာ အေမရိကန္နိုင္ငံ ဝါရွင္တန္ဒီစီမွာ ကြယ္လြန္ခဲ့တယ္။ ၁၈၅၅ ကပါတ္တိန္ ဟနရီယူး(လ္) လာတုန္းကသူမအသက္က ၃၁နွစ္ ဆိုခဲ့ေတာ့ ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ အသက္၆၄နွစ္လို႔ မွတ္ယူရပါတယ္။ သူ႔စ်ာပနကို ဝါရွင္တန္ဒီစီ သခ်ၤဳင္းမွာပဲ ျမန္မာထံုးတမ္းစဥ္လာ အတိုင္း သျဂိဳ္ ခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။

မဖံုး ကြယ္လြန္သြားေပမယ့္ ေမာင္ဖိုးဆက္ဟာ သူ႔မိန္းမနဲ႔အတူ ဆက္ျပီး ပြဲေတြျပသခဲ့တယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ သူ႔မိန္းမဟာ တခ်ိန္က နန္းတြင္းအပ်ိဳေတာ္တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ေမာင္ဖိုးဆက္ဟာ တစ္ကိုယ္လံုး အေမႊးေတြဖံုးေနေပမယ့္ခါးကေနစျပီးဒူးအထိမင္ေၾကာင္အျပည့္ထိုးထားတယ္ နူးညံ့သိမ္ေမြ႔ျပီး ဉာဏ္ရည္လည္း မနိမ့္က်သလိုဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္တယ္လို႔ J.J. Weir ဆိုသူကလည္း မွတ္တမ္း တင္ခဲ့တယ္။

ေမာင္ဖိုးဆက္ အေၾကာင္း ေနာက္ဆံုး ေတြ႔ရတာက ၁၈၉၄ခုနွစ္မွာ ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ World's Columbian Dental Congress, Volume 1မွာပါ။ အဲဒီအထဲက ဆရာဝန္တစ္ေယာက္ဟာ ေမာင္ဖိုးဆက္ကို ၁၈၉၁မွာေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။သူ႔ရဲ့သြားေတြကိုစစ္ေဆးၾကည့္ဖို႔ ႀကိဳးစားေပမယ့္ ပြဲစီစဥ္သူေတြက ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူးလို႔ဆိုပါတယ္။အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့သူတို႔ရဲ့ သတင္းေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့တယ္။

 
Buchanan's Journal of Man, February 1887 Volume 1, Number 1 ထဲမွာေမာင္ဖိုးဆက္မွာသားသမီးမရွိဘူးလို႔ဆိုထားတာမို႔ေအာက္ပါဓာတ္ပံုအရဆိုရင္လည္းအမ်ိဳးသမီးငယ္ဟာေမာင္ဖိုးဆက္ရဲ့ညီမမယ္မိျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။အလယ္မွာရပ္ေနတဲ့လူဟာမဖံုးရဲ့ေယာက္်ား ေမာင္ဖိုးဆက္ရဲ့ အေဖျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔တြက္ဆၾကပါတယ္။မယ္မိကလည္းအသက္၂၆နွစ္မွာကြယ္လြန္ခဲ႔တယ္ဆိုေတာ့သားသမီးမရွိေလာက္ပါဘူး။ေနာက္ဆုံးမ်ိိဳးဆက္ျဖစ္တ႔ဲေမာင္ဖုိးဆက္မွာသားသမီးမရွိဘူးဆိုေတာ့မိ်ဳးဆက္ျပတ္သြားတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။
ပံု(၉) From Martin Monestier's Human Oddities.

ပံု(၁၀) Maphoon, Moung-Phoset and Mah-Me. The original Goss photograph
from which the La Nature (1875) illustration was engraved
 

11 comments:

Angelhlaing(May everybody be happy and healthy! said...

ရ်ားရ်ားပါးပါး ဗဟုသုတေလးေတြ တင္ေပးလို႕ ေက်းဇူးပါအကို.....

Anonymous said...

ထူးထူးဆန္းဆန္း ..
တစ္ခါမွေတာင္ မၾကားဖူးဘူး ..
ခုလို ဗဟုသုတ ရွယ္တာ
ေက်းဇူးပါ ...

ခင္မင္လွ်က္
ေဆာင္းႏွင္းရြက္

စံပယ္ခ်ိဳ said...

အမွန္ကုိ၀င္ခံပါတယ္.....စာေတြဖတ္လွၿပီထင္ေနတာ
တစ္ခါမွမၾကားခဲ႔ဖူး၊ မဖတ္ခဲ႔ဖူးပါ။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္အကုိေငြဒါေၾကာင္႔လဲ
မဒမ္ေငြနဲ႔ရာသက္ပန္လက္တြဲ ရပါေစလုိ႔ဆုေတာင္းေပးပါတယ္ရွင္။

mstint said...

ထူးထူးျခားျခား ဗဟုသုတေတြ မွတ္ယူသြားပါတယ္။ အခုလိုျပည့္ျပည့္စံုစံုေလး မွ်ေဝေပးထားတာ ေက်းဇူးတင္တယ္ေနာ္။
'လူေမ်ာက္ငေရႊေမာင္' ကိုၾကားဖူးခဲ့ေပမယ့္ အခုလိုျပည့္ျပည့္စံုစံုမသိရေသးဘူး။
စိတ္ဓာတ္အစဥ္ၾကည္လင္ေအးျမပါေစကြယ္။

ေမတၱာျဖင့္
အန္တီတင့္

ေစာ(အဝါရောင်မြေ) said...

ဟုပ္တယ္။ ငယ္ငယ္က ၾကားဖူးတယ္။ ပုံေတြလည္း ျမင္ဘူးတယ္။ ဒါေပ့မဲ့ ခုေရးထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြက ပိုစုံတယ္။ ေက်းဇူးပဲ။ ခုယိုဒယားက ကေလးမေလး တစ္ေယာက္ကလည္း သူတို ့လိုပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ လက္ရွိက အိႏၵိယမွာ ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္၊ ယိုဒယားက ေကာင္မေလး နဲ့ ဘယ္နိုင္လဲ မေသခ်ာဘူး(ၾသစေတးလ် လို ့ထင္တယ္) အဲဒီမွာ တစ္ေယာက္ ။ စုစုေပါင္း ၃-ေယာက္ရွိတယ္လုိ ့ တီဗြီမွာလာတာ ၾကည့္ဘူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ မ်က္ႏွာမွာပဲ ဖုံေနတာလို ့ ဆိုပါတယ္။

ေမသိမ့္သိမ့္ေက်ာ္ said...

အင္း ထူးဆန္းလိုက္တာ။ ျပစားတာလည္း ခံရရွာတယ္။ ဒီမိသားစုရဲ႔မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကေကာ ဘယ္လိုေတြလဲဆိုတာကို သိခ်င္ပါေသးတယ္။


ခင္တဲ့

အျဖဴေရာင္နတ္သမီး said...

ခုမွျမင္ဖူးတာ.. ျမန္မာေမ်ာက္မိသားစုဆိုတာ..
ရွားပါး ေဆာင္းပါးအတြက္ ေက်းဇူးအထူး...

ေမာင္မ်ိဳး said...

ရွားပါးေဆာင္းပါးေလးအတြက္ ေက်းဇူးပါ ကိုေငြေရ့ တကယ္ပဲ အခုမွ သိေတာ့တာ ။

မင္းဧရာ said...

ဗဟုသုသ ေတြအမ်ားၾကီးရပါတယ္ဗ်ာ.....
တကယ့္ကို အခုမွသိရတာ ဒါေပမယ့္ သူမ်ားရဲ႕ ႏိုင္ငံမွာ
အခုလို ျပစားခံရတာေတာ့ စိတ္မေကာင္းဘူးဗ်ာ။

မိုးယံ said...

ထူးဆန္းရွားပါး ဖတ္လုိ႕သြား၏။
ဘေလာ့ဂ္ညာဖက္ အသာငဲ့သည္
ငေရႊေမာင့္ ရင္ေသြး မယ္ဖံုးေလး
ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီ သူဆင္သည္
မ်က္မွတ္ စကတ္ အသာတပ္၍
သြားလာလႈပ္ရွား ေငြလမင္း အလား
၀င္း၀င္းပပ ထြန္းေတာက္သတည္းးးးးးးး။

sosegadp said...

ဖတ္ေတာ့ဖတ္ဖူးပါတယ္၊ ခုေလာက္ျပည့္ျပည့္စုံစုံ မဖတ္ဖူးဘူး၊ စိတ္ေတာ့မရွိပါနဲ႔၊ အရင္ေရးတဲ့သူက အေမြးအမွ်င္အမ်ားဆုံး လူသားလုိ႔ေရးသြားပါတယ္၊ ေမ်ာက္လုိ႔မေရးပါဘူး၊ အေနာက္ႏုိင္ငံသား မွတ္တမ္းေတြထဲမွာ ေရးေပမဲ့ သူဟာသူေျပာင္းလုိက္တာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္၊